دسته اصلی | معیارها و مصادیق |
1- فعالیتهای صنعتی |
در فعالیتهای صنعتی اگر هدف، بهبود بیشتر محصول یا فرآیند تولید باشد، در این صورت این فعالیتها R&D است؛ اما اگر محصول یا فرآیند تولید یا رهیافت، بطور اساسی تعیین شده است و هدف اصلی، توسعه بازار، انجام برنامهریزی پیش تولید یا ایجاد یک سیستم تولید یا کنترل معمولی، که بدون مشکل کار کند، باشد این فعالیتهاR&D نیستند. با توجه به معیار اشاره شده، موارد زیرR&Dهستند: - «نمونههای اولیهای[14]» که برای آزمایشات مختلف محصولات یا فرآیندهای تولید، ساخته میشوند. -«کارخانههای آزمایشی[15]» که به منظور کسب تجربه و گردآوری دادهها انجام میشوند. - «تولید آزمایشی[16]» در صورتی که مستلزم انجام طراحی و کار مهندسی بیشتری روی نمونههای اولیه[17] بوده و با هدف بهبود بیشتر محصول انجام شود. -رفع اشکالی که نیاز به R&D دارد،R&Dاست . ولی رفع اشکال معمولی یا با روشهای معمولی، R&D نیست. -«R&Dبازخورد[18]»، که برای رفع اشکالات فنی محصول یا فرآیند تولید جدید یا بطور اساسی بهبود یافته، انجام میشود. -بخشی از هزینههای پروژههای با مقیاس بزرگ و کارخانههای آزمایشی پرهزینه که به دلیل ماهیت «نمونه اولیه[19]» بودن آنها، صرف شده است. - «طراحی صنعتی و نقشهکشی[20]» شامل نقشهها و طرحهایی که با هدف تعریف رویهها و مشخصات فنی و عملیاتی محصولات یا فرآیندهای تولید جدید یا بطور اساسی بهبود یافته، انجام میشود. -تدوین استانداردهای فنی جدید یا اخذ و پیادهسازی استانداردهای فنی محصولات یا فرآیندهای تولید جدید با بطور اساسی بهبود یافتهR&D است. - «آزمایشهای بالینی[21]» که پیش از اخذ مجوز تولید بر روی دارو، واکسن یا درمانهای جدید یا بطور اساسی بهبود یافته انجام میشود،R&Dمحسوب میشود. -انجام مهندسی معکوس در چهارچوب پروژهR&Dبرای توسعه یک محصول جدید یا بطور اساسی بهبود یافته ،R&Dاست. تذکر: تولید و فعالیتهای فنی مرتبط با آن که شامل پیش تولید، تولید صنعتی، توزیع کالا و خدمات فنی وابسته و بازاریابی و فعالیتهایی که در این ارتباط با استفاده از علوم اجتماعی (مانند تحقیق در مورد بازار) انجام میشود، همچنین رفع اشکالات تجهیزات و فرآیندهای تولید،R&Dنیست. |
2- توسعه نرمافزار |
فعالیت توسعه نرمافزاری بعنوانR&Dمحسوب میشود که هدف پروژه و اتمام آن، مستلزم یک پیشرفت و رفع ابهام علمی و یا فناورانه، بصورتی نظاممند بوده و در راستای تولید یک محصول یا فرآیند تولید جدید یا بطور اساسی بهبود یافته، باشد. فعالیتهای عادی و روتین نرمافزاری (مانند تطبیق نرمافزارهای موجود، ایجاد نرمافزارهای کاربردی با استفاده از روشهای فعلی، پشتیبانی از سیستمهای موجود، عیبیابی سیستمها و ترجمه زبانهای کامپیوتر)، R&D نیستند. |
3- فعالیتهای خدماتی |
در فعالیتهای خدماتی، پروژهایR&Dاست که منجر به تولید دانش جدید شده و یا با استفاده از دانش (موجود) کابردهای جدیدی را ابداع کند و مهمترین عامل برایR&D بودن این فعالیتها، وجود عنصر تازگی در آنهاست. فعالیتهای R&D خدماتی هم میتواند در حوزه فنی و هم در حوزه علوم اجتماعی و انسانی، باشد. |
4- فعالیتهای علمی و فنی مرتبط با R&D |
در صورتی فعالیتهای علمی و فنی مرتبط باR&D مانند آزمودن و کنترل کیفیت،R&Dمحسوب میشود که در راستا و در خدمت فعالیتهایR&Dانجام شود. اما اگر این فعالیتها اساسا برای اهدافی متفاوت با R&D برنامه ریزی شده باشند R&Dمحسوب نمیشوند.
|
5- علوم اجتماعی و انسانی |
در این حوزه وجود قابل ملاحظهای از عنصر نو بودن یا رفع ابهامات علمی یا فنی، معیار پذیرش یک پروژه بعنوان یک فعالیتR&D است. این عنصر ممکن است در هر یک از بخشهای مفهومی، روش شناختی و یا تجربی پروژه مورد نظر وجود داشته باشد. فعالیتهای مرتبطی که دارای ماهیتی معمولی (و بدون نو بودن یا رفع ابهامات علمی یا فنی) هستند، را فقط زمانی میتوانR&Dحساب کرد که بخش جداییناپذیری از یک پروژه خاصR&Dباشند یا به منظور کمک به چنین پروژهای انجام شوند. مثلا موارد در زیر حیطه فعالیتهای معمولی بوده وR&Dنیستند: گزارشات تفسیری در مورد اثرات اقتصادی ناشی از تغییر ساختار مالیاتی با استفاده از دادههای موجود، استفاده از روشهای استاندارد در روانشناسی برای گزینش کارکنان صنعتی و آزمودن ناتوانی خواندن در کودکان. |
6- آموزش و کارورزی |
§ -کلیه آموزشهای تخصصی نیروی انسانی، شرکت در کنفرانسها و سمینارها، مطالعات و دریافت مشاورههای تخصصی در صورتی که در راستای انجام فعالیتهایR&Dباشد،R&Dاست.
|
7- کسب دانش فنی و ... |
موارد زیر در صورتی که راستای تولید محصولات جدید یا بطور اساسی بهبود یافته و همچنین فرآیندهای تولید جدید یا بطور اساسی بهبود یافته، باشند بعنوان R&D محسوب میشوند؛ اخذ حق استفاده از اختراعات ثبت شده[22] و اختراعات ثبت نشده، لیسانس[23] و دانش فنی از سایر بنگاهها و نهادها در صورتی که با بومیسازی آنها در بنگاه همراه باشد. تذکر: این بند نوآوری در حوزههایی نظیر بازاریابی (از قبیل تغییرات در شکل ظاهری محصولات) و نوآوری سازمانی را شامل نمیشود. |
8- فعالیت حمایتی R&D |
اگر فعالیتی از نوع علمی و فنی نظیر خدمات کتابخانهای و رایانهای و یا از نوع اداری و دفتری باشد در صورتی که منحصرا برای بخش R&D انجام شود، «فعالیت حمایتی مستقیم»R&Dمحسوب میشود و کارکنان و هزینههای این فعالیت بعنوان بخشی از کارکنان و هزینههایR&Dمحسوب میشوند. اما اگر فعالیت فوق علاوه بر بخشR&Dبرای تمامی بخشهای بنگاه ارایه شود (مانند خدمات کتابخانه مرکزی سازمان)، و نیز فعالیتی مانند خدمات حمل و نقل، نگهبانی، تهیه غذا و نظایر آن، که برای پشتیبانی از فعالیتهای R&D انجام میشود، بعنوان «فعالیت حمایتی غیرمستقیم»R&Dمحسوب شده و هزینهی انجام این فعالیتها بعنوان هزینههای (سربار)R&D درنظر گرفته می شوند. |
سرفصل | اجزاء | توضیح |
1-هزینههای جاری |
1-1-هزینههای کارکنان
R&D
|
1-1-1-کلیه پرداختهای نقدی و غیرنقدی به کارکنان R&D اعم از شاغلان محقق یا شاغلان «فعالیت حمایتی مستقیم»[24] (مانند ارایه دهندگان خدمات علمی و فنی و کارکنان بخش اداری)، فعال در حوزه فعالیتهای فهرست R&D پیوست دو. این پرداختها شامل حقوق و دستمزدها و همه هزینههای مربوط به کار یا مزایای شغلی مثل پاداش، استفاده از تعطیلات باحقوق، پرداخت به صندوقهای بازنشستگی و تامین اجتماعی، مالیات بر حقوق و غیره است. |
1-1-2- هزینههای سربار شامل پرداخت نقدی و غیرنقدی به شاغلان «فعالیت حمایتی غیرمستقیم» (مانند بخش خدماتی، حمل و نقل، حفاظت) و هزینه دریافت خدمات از شاغلان بیرون از بخشR&D(مانند کتابخانه سازمان یا ادارات مرکزی سازمان) و سایر هزینهها مانند آب، برق، گاز، حمل و نقل و غیره که صرف فعالیتهای فهرست R&Dپیوست دو شود، میباشد. |
||
1-2-هزینههای مصرفی | شامل هزینه خریدهای غیرسرمایهای مانند کتاب، اشتراک کتابخانهها، هزینه ساخت نمونههای اولیه، ملزومات آزمایشگاهی (مواد شیمیایی، حیوانات آزمایشگاهی و ...)، هزینههای اخذ مشاورهها، آموزشهای تخصصی، دریافت خدمات علمی و فنی (مانند خدمات آزمایشگاهی) میباشد با این شرط که همه این موارد باید صرف فعالیتهای فهرستR&Dپیوست دو، شود. | |
1-3-سایر هزینهها |
هزینههای ثبت اختراع پروژههایR&Dمطابق با فهرستR&D پیوست دو. هزینههای ثبت طرحهای صنعتی[25]. |
|
2-هزینههای سرمایهای
R&D |
2-1- زمین و ساختمان |
شامل هزینههای خرید زمین (بعنوان نمونه زمینهای آزمایش، مکان آزمایشگاهها و کارخانههای آزمایشی) و ساختمانهای ساخته یا خریداری شده و همینطور هزینههای اصلاحات اساسی و تعمیر و تغییر این ساختمانها است. |
2-2- ابزار و تجهیزات و نرمافزار |
شامل: الف- ابزار و تجهیزاتی که مصرفی نیستند و ماهیت کالاهای سرمایهای دارند مانند کامپیوتر و تجهیزات آزمایشگاه. ب- نرم افزار رایانه که جداگانه قابل تشخیص است و برای اجرای فعالیتهای R&D استفاده میشود اما نرم افزاری که برای کاربرد در خلال یک پروژهR&D, طراحی میشود، در بخش هزینههای جاری درج می شود. |
|
2-3-کسب دانش فنی و... |
موارد زیر در صورتی که راستای تولید محصولات جدید یا بطور اساسی بهبود یافته و همچنین فرآیندهای تولید جدید یا بطور اساسی بهبود یافته باشند، R&D هستند؛ اخذ حق استفاده از اختراعات ثبت شده[26] و اختراعات ثبت نشده، لیسانس[27] و دانش فنی از سایر بنگاهها و نهادها. تذکر: این بند، نوآوری در حوزههایی نظیر بازاریابی (از قبیل تغییرات در شکل ظاهری محصولات) و نوآوری سازمانی را شامل نمیشود. |